selam İran!
ben senin haramzade kızınım
babalarımı tanırım
Nasıreddin Şah ve melicekleri[1]
ve analarım
enderundaki saçları kesilmiş kadınlar
ben senin haramzade kızınım
o iki bacağı senin depremlerine sokulmuş
Bem Erg’i
ve akmayan
Zayenderud ırmağı!
yüzlerce sene oldu
ve bu ilk kezdir sana mektup yazıyorum
biliyorum
baban ölmüş
itiraf et….. kırbaç!
itiraf et….. kırbaç!
çalınmış sabah nerede?
“kan kıtasında”
kışkırtıyorsun ha!?….. kırbaç!
ne durumda yakalandın?
“tan yeri pasaportuna giriş damgası vuruyordum.”
kaçakçılık demek…. kırbaç!
eşin nerede?
“gelinciğinin kara gömleğinde kayboldu.”
vuslatı yadsıyorsun ha?… kırbaç!
arka kapıdan giriyor gül dudaklı kızlar
fahişe adlı
benzi soluk
aynı kapıdan çıkıyorlar usulca sessiz
ana kapıdan bir kız giriyor beyaz giyinmiş boyalı dudaklı
ve ayağı kanda gül yanaklı kızların evinin mutlu gelini oluyor
rengi kaçmış kanı onu da
arka kapıdan dışarı atıyor
komşu kadın şefkatle diyordu
döşek kırmızı olmamış… zavallı… fahişenin adını
Mevlana’dan az önce çevirdiğim bir gazel:
An ké bi bâdé koned cané mera mest kocast?
An ké birun koned ez can-o délem dest kocast?
Bâde vermeden canımı sarhoş eden O nerede?
Kalbimi, gönlümü elden çıkaran O nerede?
İçsem ant, bir tek onun başına ben ant içerim
Andımı tövbemi bir bir kıran O nerede?
Şeyh bir fahişeye dedi ki sen sarhoşsun
her an bir başkasına koyulmuşsun
Dedi ey şeyh doğru ne dediysen ben oyum
ama sen gösterdiğin gibi mi olmuşsun?
(h.h.)
Not: Kimine göre bu dörtlü büyük düşünür Ömer Hayyam’a aittir.
Selman Savoci’den bir gazel çevirisi:
bahar çağı bırakma elden ey saki/ su kıyısın kadeh kenarın yar dudağın ey saki
ilkbahar geldi, yeşillik, çiçekler ve değerli ömrümüzü/ bırakır da geçeriz, gafletle geçirme sen ey saki
çiçekler mevsimi tövbe doğru değil ey dostlar/ tövbe ne demek getir badeyi sen ey saki
sayılı günlerdense söz say günleri sen/ benim gibisini kim sayar söyle bana ey saki
şahit, bahçe, gül, mül hepsi güzeldir lakin/ hoş sevgili bu dörtten daha hoştur ey saki
çimenlikten cennet rayihası gelmededir ey arif/ çimenden sevgilinin nakşı yükselir ey saki
senin içilecek kadehin dolu oldukça hep lal şarapla/ kadehin öldürür humarlıkla beni ey saki
nevasızım bir gazel söyle bana ey Selman/ humarım testiden yeni kadeh getir ey saki
(h.h.)
bana güldün ancak bilmiyordun
ben nasıl korkarak komşunun bahçesinden elmayı çalmıştım
bahçıvan peşimden hızla koştu benim
elmayı senin elinde gördü
hışımla baktı bana
ısırılmış elma elinden düştü yere
ve sen gittin ancak hâlâ
yıllardır benim kulağımda usulca
senin adımlarının hışırtısı canımı acıtır
ve ben düşünürüm hep
neden bizim küçük bahçemizde elma yoktu, neden!
ben sana güldüm
çünkü biliyordum
sen nasıl korkarak komşunun bahçesinden elmayı çalmıştın
babam peşinden hızla koştu senin
ve sen bilmiyordun komşu bahçenin bahçıvanı
benim yaşlı babamdı
ben sana güldüm
istedim ki gülüşümle senin aşkına karşılık vermiş olayım
ancak senin gözlerindeki hüzün
ellerimi titretti benim
ısırılmış elma elimden düştü yere
yüreğim git dedi, git!
çünkü senin acı gözyaşların aklımda kalsın istemedim
ve ben gittim ve hâlâ
yıllardır zihnimde benim usulca
senin hayretin ve ağlamaklı halin tekrarlanarak
canımı acıtır
ve ben düşünürüm hep
ne olurdu bizim küçük bahçemizde elma olmasaydı!
Şirazlı Hafız’ın bir gazeli
Kavruldu can istedi gönül olsun ve olmadı
Yandık biz bu ham arzularda ve olmadı
Sızlayarak bir gece senin meclisinin miri olurum dedi
oldum isteğiyle pespaye bir köle ve olmadı
Rintlerle oturup kalkacağım dedi
Rint oldu şarap çektik adıyla ve olmadı
Revadır eğer içimde gönül güvercini çırpına
Yolunda gördü nasıl döngüler pusular var ve olmadı
O yakut dudaklarından sarhoşça öpmek hevesiyle
Nice kanlar aktı yüreğimde kadeh misali ve olmadı
Aşkın sokaklarına sebepsiz adım atma sakın
Kendime bin bir dikkat eyledim ve olmadı
Maksut hazinesinin arzusuyla figan
Dünya harabı oldum hüzünden ve olmadı
Hayıf ve dert ki huzur hazinesi peşinde
Dilencilikler ettim çokça ikramına ve olmadı
Düşüncelerle Hafız binlerce hileler yaptı
O nigâr ram olsun arzusuyla ve olmadı
(h.h., 03/12/2013)
Minyatür: Üstad M. Ferşçiyan
http://www.youtube.com/watch?v=tqQXibtoddE
Geceleyin-2
herzamanlık güneşler ortasında
senin güzelliğin bir demir atmadır –
öyle bir güneş ki
bütün yıldızların tan atmalarından
gereksinimsiz kılar beni!
bakışın
zulmün yenilgisidir
o bakış ki ruhumun çırılçıplaklığına benim
sevgiyle giysi oldu
Ben neş’eyim, neş’e benim, Zühre çalar bu nağmemi– aşıklar ortasında aşk nâz eder benim için
Gün geçti geç oldu ah, lütuf ahusu oldu aslan — sevgili ve yar doydular sözümden ve çağrımdan
Yar gitti yürek kaldı her gece suda çamurda — humar acı çırpınırım sabaha kadar vaaay bana
Tanrı için saki nolur o şaşılası kadehi koy– yaşlı elime ver onu, ver kadehi rizam için
O öldüren sakim benim, öldürürse beni hoşum — lütfu rahtır onun, ruhtur benim cömertliğim[1]
Şarap sensin kadeh benim, su sensin ark benim– sokaktaki sarhoş benim, benim sakim sakam benim
Parçanın özgün adı “Tareb Menem” Şenlik Benim anlamında, Şiir: Mevlana, Beste: Mecid Direhşani, Söyleyen: Mehdiye Mohammedhani
men tarebem tareb menem, zohre zened nevayé men – éşq miyâne aşéqan şivé koned berayé men
ah ké ruz dîr şod, ahuyé lotf şîr şod – délber-o yâr sîr şod ez soxen-o doayé men
yâr béreft-o mand dél, şeb hemé şeb der âb-o gél – telx-o xomar mitepem tâ be sebuh vâyé men
behré xoda saqiya an qadehé şégérf ra – ber kefé pîré men bénéh ez ceheté rézâye men
saqiy-é ademi koşem ger békoşed mera xoşem – rah boved atâye u, ruh boved sexâyé men
bâdé toi sebu menem, âb toi-o cu menem – mest miyâné ku menem, saqiyé men seqâyé men
(Farsçadan çeviri: h.h., bu çeviri daha çok anlama yöneliktir, ne yazık ki şiirin müziği ikinci plana düşümüştür. Şarkının ve şiirin güzelliğini paylaşmak istedim)
[1] Rah ve Ruh, Arapça. Eski müzikte bir deyim. Rah, ferahlık ve şenlik demek.
sardunyalar.com 