hüznün şarkıları!

Gana’dan bir şair ve yazardı Prof. Kofi Awoonor. 21 Eylül 2013 yılında Kenya’nın Nayrobi kentindeki bir alışveriş merkezinde teröristlerin saldırısında katledilen 39 insandan biriydi 78 yaşındaki Kofi. O şiirlerinde içinden çıktığı Ewe halkının şiir geleneği ile modern ve dini sembolizmi birleştirmiştir. George Awoonor Williams adıyla yazmaya başlamıştır. O bir yandan Gana Üniversitesi’nde edebiyat derslerine girerken bir yandan da Gana Film Şirketi’ni yönetiyordu. Gana’nın tiyatro evini kuran Kofi, Okyeame edebiyat dergisinin editörüydü. Şiir kitaplarından birkaçı: Kanımın Gecesi, Sür Beni, Anı, Denizden Ev, Latin Amerika ve Karayiplerin Not defteri. Toplu şiirleri Sonraki Güne Kadar adı altında yayımlandı. Amerika’da kaldığı sürede Yeryüzü, Kardeşim, Kanım adlı oyunları kaleme almıştır.

İngilizceden çevirdiğim bir şiirini veriyorum:

Dzogbese Lisa öyle davrandı ki bana…
bana ormanın iğneleri arasında yol gösterdi
geri dönüşü mümkün değil
ilerlemek çok zor
bu dünyanın işleri bukalemun dışkısına benzer
içine bastığım
temizlediğimde silinmeyen

 
ben dünyanın en uç köşesindeyim
sırada seçkinlerle oturmuyorum
şanslılarla oturuyorum
ortada oturup unutanlarla
ben dünyanın en uç köşesindeyim
ben sadece öteye geçer ve unuturum
 
halkım, ben bir yerlerdeydim
buraya geri dönersem, yağmur döver beni
geri dönersem şayet oraya güneş yakar beni
bu dünyanın odunları
sadece cesur olabilenler içindir
bundandır herkes onu toplayamaz.
dünya herkes için iyi değil
fakat sen kaderinle mutlusun
Alas! yolcular geri dönmüşler
hepsi borçla karşılandı!
 
bana bir şeyler oldu
öyle büyük şeyler ki gözyaşı dökemem
öldüğümde silahlarını ateş edecek erkek çocuklarım yok
sustuğumda ağıt yakacak kızlarım yok
ben başıboş gezinip durdum yabanda
insanların yaşam dedikleri yabanda
yağmur tenimi döverdi
keskin kütükler keskin bıçaklar gibi keser
öteye geçip dinleneceğim
ne hısım akrabam var ne kardeşim
ölüm evimize savaş ilan etmiş
 
Kepti’nin ailesi yok artık
sadece kırık bir çit ayakta
ve cesaret edip de onun yüzüne bakmayanların
insan olarak görünenler
ne de hoş onlarla gurur duymaları
 
bırak gidenler not almadan önce gitsinler
onlar yavrularıyla çok kötü tehdit edildiler
bu ağıtlar neden?
birisi ölmüş. Agosu kendisi!
Alas! bir yılan sokmuş beni
sağ kolum kırık
yaslandığım ağaç devrilmiş!
 
Agosu, gidersen onlara söyle
söyle Nyidevu, Kpeti ve Kove
bize kötülük ettiler onlar
söyle onların evleri yıkılmış
ve çitlerle çevrili ağaçlar
akkarıncalarca yenilmiş
söyle tanrılar lanetler onları
sor onlara neden başıboş gezinirler orada
biz burada acı çekerken, ve kum yerken?
kargalar ve akbabalar
dönüp dururlar bizim kırık çitlerin üzerinde
ve yabancılar kolayca bizim payımızı kazanırlar.
(Ç: h.h.)