8 Nisan Didem Madak için bir şiirinin çevirisi!

   دیدم ماداک متولد 8 آوریل 1970 شهر ازمیر، فارغ التحصیل رشته حقوق از دانشگاه 9 ایلول ازمیر. وفات 24 ژوئن 2011

ANNEMLE İLGİLİ ŞEYLER 

چیزهایی در رابطه با مادرم

شعر: دیدم ماداک

ترجمه: هاشم خسروشاهی

 

مادر عزیزم

در نبودنت هزاران بار باز شدم، هزاران بار بسته

مانند یک گل باد غولناک

ایستاده انگار که هر لحظه بخواهد ناف سیاهش را پرتاب کند به زمین

 

اینک در مکانی معجزوی هستم

در خانه ارزان مووجو

انگار قلمی که مرکبش رطوبت است

هی عکس تو را روی دیوارها می کشد

عکسهای زمان گذشته

هی می خندی

انگار ستاره آبی رنگی است در میانه ذهنت

و آن ستاره در یک  شب سیاه دیماه

انگار دارد هی می پژمرد

 

یادت هست؟

دریاچه بوردور را مانند خدائی با گیسوان آبی رنگ دوست می داشتم

آن دریاچه حالا جسد بسیار بزرگ یک مادر است

صدایت شبیه شهری بود پر نشاط

پر از باغهای آلبالو

گاهی می خواهم بمیرم

تا دوباره زاده شوم از تو

!مانند دانه آلبالوئی درشت و ترش

 

اول زمستان یک تن زغال تل انبار می کردند جلوی در

گاهی مانند رویاهای سیاهِ سیاه

وقتی یک تن رویا گُر می گرفت

تو پیش از باریدن برف طور دیگری بودی

و بعد از باریدن برف طور دیگر

انگار همیشه در دوران بلوغ بودم

همه جا را پرنده ها می گرفتند، صبحدم ها

هزار بار می گفتند گفتنی هاشان را

چیزی را که هیچگاه نخواهیم فهمید

ترانه های تو برای پرندگان گرسنه دانه می پاشید

گربه ها میان برف گِرد و گلوله می ایستادند

انگار که در میان عکس منظره برفی ایستاده اند

گربه های خاکستری و کوههای خاکستری اطرافمان را گرفته بودند

تنها تو گیسوانی داشتی به رنگِ کودکانِ سردشان شود

 

من به این خانه، خانه ارزان مووج می گویم

در نبودنت اینطور شدم

بعداز مرگ معجزه به اینجا اسباب کشی کردم

و باور کن

مووج این خانه را خیلی ارزان به من داد

 

اگر نمی مردی، دلم می خواست

پدرم مردی شود که میان زندگیِ تو گل تل انبار کند

دلم می خواست تو مادری از یک رومان کودکان شوی

در رومانی که با

مزرعه های مرده ذرت خش خش می کرد

و یک عالمه مار زنگوله ای در قلبم

!شروع شود

 

شال به خود می پیچیدی انگار که خاک  به خود در به پیچی

می دانستم که زود خواهی مرد تا به من بدهی

…صدای بی رحم یک مادرِ مرده را

 

حالا در یک جای معجزوی هستم

در اینجا زمان در تن یک حلزون زندگی می کند

و بسیار آهسته پیش می رود

جز لکهای صورتم

چیز عاصی در زندگیم نیست

:یادداشت

برای هر زنی که مُرد شعری نوشتم

همه را دادم به مووج به جای خانه

خیلی ارزان

:پس از این نام تمام اندوههایم

!مادر

ANNEMLE İLGİLİ ŞEYLER

Sevgili Anneciğim

Binlerce kez açıldım, binlerce kez kapandım yokluğunda
Kocaman bir dağ lalesi gibi
Ve kapkara göbeğini dünyaya fırlatacakmış gibi duran.

Şimdi mucizevi bir yerdeyim
Muc'un ucuz evinde
Sanki mürekkebi rutubet olan bir kalem
Duvarlara hep senin resmini çiziyor
Dili geçmiş zamanda birçok resim,
Hep gülümsüyorsun
Aklının ortasında mavi bir yıldız varmış gibi
Ve o yıldız karanlık bir şubat akşamında
Durmadan soluyormuş gibi.

Hatırlar mısın?
Mavi saçlı bir Tanrı gibi severdim Burdur gölünü
O göl şimdi içimde kocaman bir anne ölüsü
Vişne bahçeleriyle dolu,
Neşeli bir şehre benzerdi senin sesin.
Bazen ölmek istiyorum.
Beni yeniden doğurman için
İri, ekşi bir vişne tanesi gibi

Kışbaşında bir ton kömür yığarlardı kapıya
Bazen görülen rüyalar gibi kapkara
Bir ton rüya çıtırdarken
Sen kar yağmadan önce başkaydın,
Kar yağdıktan sonra bambaşka.
Sanki hep buluğ çağındaydın.
Kuşlar zaptederdi sonra her yeri, sabahları
Binlerce kez söylerlerdi, söyleyeceklerini.
Bizim hiç anlamayacağımız bir şeyi.

Senin şarkıların aç kuşlara buğday saçardı.
Kediler yusyuvarlak dururdu karın ortasında
Kar manzaralı bir resmin ortasında durur gibi
Gri kediler sarmıştı etrafımızı, gri dağlar...
Bir tek senin çocuklar üşüyecek rengi saçların vardı.

Ben bu eve Muc'un ucuz evi diyorum.
Yokluğunda böyle oldum.
Mucize öldükten sonra, buraya taşındım.
Ve inan
Muc bu evi bana ucuza verdi.

Yaşasaydın, hayatının ortasına
Güller yığan bir adam olsun isterdim babam.
Sen bir çocuk romanı annesi ol isterdim.
Ölü mısır tarlaları hışırdıyordu
Ve kalbimde çıngıraklı yılan sürüleri
diye başlayan bir çocuk romanında...
Şalına sarınırdın, toprağa sarınır gibi
Erken öleceğini biliyordum bana bırakmak için,
bu acımasız ölü anne sesini.

Şimdi mucizevi bir yerdeyim
Zaman bir salyangozun vücudunda yaşıyor burda
Ve çok ağır ilerliyor.
Yüzümdeki çillerden başka
İsyan eden biri yok hayatımda.

NOT: Ölen her kadın için bir şiir yazdım.
Onları Muc'a evin karşılığında verdim
Çok ucuza.
Artık bütün üzgün oluşlarımın adı:
Anne.

(6 nisan 2016, h.h)